Tekst: Jorgos Nikolidakis
Kreta, of eigenlijk Kriti, betekent letterlijk krijt in het Grieks. De bodem van Kreta bestaat voor een groot deel uit krijt. De inwoners van Kreta zijn vaak boer of visser, maar ook het toerisme is tegenwoordig een grote bron van inkomsten voor de Kretenzer. In de kleine dorpen op Kreta lijkt het soms alsof de tijd heeft stil gestaan. Authentieke en traditionele dorpen zijn er zeker nog te vinden, vooral in de bergen. Er zijn veel hoge bergen op Kreta, de hoogste berg is ca. 2500 meter (Idi). In november plukken de inwoners van Kreta massaal olijven. Er zijn miljoenen olijfbomen op Kreta. De Kretenzers houden veel van muziek en dans. Er wordt op Kreta veel gespeeld op de lyra en de laouto. De roots van de makers van de Griekse Gids liggen op Kreta. Wat is voor ons nou typisch Kreta? Onder andere het volgende:
1. De traditionele Kretenzische dorpen
2. De Kretenzische klederdracht
3. De Lyra en de Laouto
4. De Kretenzische dans
5. Het gezonde eten (olijfolie, tomaten etc)
6. Het maken van Raki
7. De volksfeesten
8. De paximadi (hard brood)
9. De typische geitenkaas
10. De typsch Kretenzische doopfeesten en trouwfeesten
Kreta is een en al traditie. Waar je ook komt, huur een auto en trek er op uit. Bezoek de badplaatsen en vooral het binnenland en de bergdorpen. Kreta telt honderden traditionele bergdorpen, deze dorpen hebben allen een eigen geschiedenis en eigen charme.
De Kretenzishe klederkracht is uniek in Griekenland
De Lyra (Lyre) is een istrument dat op een viool lijkt maar toch een eigen karakteristieke geluid heeft.
De Kretenzische dansn bestaan in verschillende variaties. Van opzwepend tot romantisch. De bekendste dansen zijn: de Pentozalis, de Chaniotikos, de Sirtos, de Balos.
De beste olijfolie komt uit Kreta en dat heeft met de ligging van het eiland te maken in het hart van de middellandse zee, tussen Europa en het Afrika.
Het maken van Raki (Tsipouro) is een grote happening op Kreta. Toen ik nog in "mijn'' dorpje 'Vori" of in mijn ander geliefde dorpje "Agia Galini" woondde, werd ik iedere keer weer naar "To Kazani" uitgenodigd door allerlei vrienden en kenissen. 'Kazani' betekent letterlijk "het Ketel" en daarmee bedoelt men de ketel waar RAKI gemaakt wordt. De gewoonde is dat iedereen die naar de 'ketel, iets
Volkfeesten op Kreta is het van het. We hebben er zoveel meegemaakt dat wij eraan verslaafd zijn geworden. Ieder dorp heeft zijn eigen volksfeest, groot of klein, als gast zul je hier van genieten.
Wat is paximadi en hoe is het ontstaan? Paximadi is brood dat in de oven wordt gedroogd. Het is ontstaan in de tijd dat er armoede was op Kreta en men wilde het brood dat overbleef niet weggooien. Het werd een soort beschuitachtig recept nadat men het oude brood weer in de oven ging leggen. Tegenwoordig is dit soort brood een delicatesse, een specialiteit van Kreta. In combinatie met tomaat, geitenkaas, allerlei soorten kruiden, pure olijfolie, is dit een van de populairste voorgerechten geworden dat je als 'Dakos" kunt bestellen
Mizithra of Kefalotyri zijn twee van de bekendste kaassoorten van Kreta. Het is om van de smullen.
In 1995 trouwden wij (Jorgos en Wendy van de Griekse Gids) op Kreta. We hebben prachtige beelden uit die tijd.