De dorpsdokter

Door: Fred en Anna van Annahiking.nl
Toen we in ons dorp kwamen wonen, en daarmee de vaste bevolking met 50% deden toenemen, kwam er elke week een ‘boerendokter’. Die houdt dan spreekuur in een ‘agrotiko iatrio’, een dorpsdokterspost. In ons geval was die vrij primitief: geen water, geen telefoon, zelfs geen elektriciteit. De voorruimte was de bergplaats voor de gemeenschappelijke ladder, en alle patiënten verzamelden zich dus in het kantoortje, naast elkaar op de behandeltafel gezeten, druk discussiërend met en over de dokter en de patiënt die hij op dat moment voor zich had. De dokterspost in 2010
Nou was die dokter ook niet van geweldige kwaliteit. Het systeem voorziet in een basisarts, die na zijn studie verplicht een jaar in een ziekenhuis moet werken én een jaar in zo’n stel dorpspostjes, meestal elke dag in een ander dorp. De patiënten zijn elke week dezelfde bejaarden die hun bloeddruk laten meten (wat ze zelf ook twee keer per dag doen) of een herhalingsreceptje voor bloeddruk- of diabetesmedicatie komen vragen. Je kunt je de motivatie wel indenken… Wij wisten dat alles niet toen we hier kwamen, en omdat een van ons toen in een kuur zat en na een maand een injectie moest hebben, gingen we dus op spreekuur. Omdat die in de bil moest, verlieten de dorpsgenoten toch maar de ruimte. Dat de arts niet direct wist wat hij ermee aan moest, konden we ons nog voorstellen: Nederlandse gebruiksaanwijzing en zo. Maar hij keek naar de spuit of hij er nog nooit een gezien had, laat staan gehanteerd. Opslagplaats voor de dorpsladder in de dokterspost
Onze paramedische kennis kon hem in elk geval helpen om precies de plek te wijzen waar de spuit gezet moest worden (s.v.p. in het boven-buiten kwadrant!). Na enige aarzeling ging hij akkoord. Maar of we dan wel wat sterilisatievloeistof en een pleistertje konden verschaffen, want dát had hij niet bij zich. Zit bij ons standaard in de EHBO-doos van de auto, maar bij hem dus niet. Apart… De rest van de spuiten hebben we maar bij de apotheker laten doen, die bleek veel deskundiger. Het jaar erop kwam een andere dokter, niet beter, wel sneller met zijn Alfa Romeo. Hij heeft wel één positief effect gehad: een onoverzichtelijke bocht in de weg nam hij zonder op te letten en lekker vlot, zodat hij frontaal op een tegenligger botste. Gelukkig geen gewonden, want of hij daar iets mee had gekund?? Toen heeft de gemeente wel eindelijk die bocht ontdaan van struikgewas, en werd het rijden weer iets veiliger. (Wij noemen dat nog steeds ‘de bocht van de dokter’, zelfs nu de weg is geherprofileerd en de bocht eruit is.) Wat doe je dan met een medisch probleem? Eerstelijns zorg biedt de apotheker, als aanspreekpunt, bloeddrukmeter en vraagbaak. Hij verwijst door naar een specialist als hij daar aanleiding toe ziet, en weet dan ook een betrouwbaar adres van een particulier arts. Toen we nog buitenlanders waren voorzag de Nederlandse ziektekostenverzekering in de kosten, dus hadden we het relatief makkelijk. Maar sinds we Grieks ingezetenen zijn, met een Griekse verzekering, gaat dat niet meer zo simpel. Een particulier arts moet je betalen, meestal slechts een paar tientjes, maar toch. Bijna-gratis zorg gaat via het ziekenhuis (alleen €5 entreegeld) of via het ziekenfonds, in ons geval de IKA. Die heeft een eigen gebouw in de stad met allerhande specialisten, een soort medisch centrum voor IKA-verzekerden. In Ioannina hebben we twee ziekenhuizen: het algemeen ziekenhuis en het universiteitsziekenhuis. Beide staan goed bekend, en ze hebben om en om dienst. Je moet alleen onthouden dat je op de even dagen in het Hatzikosta moet zijn, en de oneven in het Panemistimiako. Dus liepen we een keer binnen in het universiteitsziekenhuis, waar we als bloeddonor al bekend zijn. Na een uur letterlijk van het kastje naar de muur gestuurd te zijn, gaven we het op: we kwamen er niet eens achter hóé je een afspraak moest maken. Gefrustreerd klaagden we onze nood bij de buurvrouw, die direct gedecideerd de telefoon pakte en een afspraak regelde: is overmorgen snel genoeg? Ze ging ook mee om het geheel te begeleiden, gelukkig maar, want ondanks onze normaliter zeer toereikende kennis van het Grieks zouden we er zelf niet uitgekomen zijn. Yannis aan het werk aan de dokterspost in 2013
Je moet eerst naar de ‘mitroo” (aanmelding) om je nummertje te krijgen, dan naar de ‘tamio’ (kassa) om je €5 te betalen, dan naar de ‘logistiko’ (boekhouding) om je ziekenfondsboekje te laten valideren, en dán mag je naar de dokter, inmiddels gewapend met een complete stapel papier. De vraag ‘waar is dat dan’ wordt meestal beantwoord met een vage knik of wuif en een gemompeld ‘nou dáár’. En niemand kan of wil je vertellen of je nu echt alle benodigde papieren hebt. Daar kom je vanzelf achter, als je bij een loket staat waar ze je niet willen helpen, omdat je dat ene papier toch nog niet blijkt te hebben. Daarbij is een autochtoon onmisbaar! Met alle papieren in de hand ga je naar de gang waar een heleboel dokters hun kamers hebben. Als er dan een assistente naar buiten komt, moet je die de stapel papier in handen drukken, even babbelen waar je elkaar misschien van kent (o, ben je er een van Mitsos van Mimi uit Valtsiora? Dan kent mijn opa jouw aangetrouwde oudtante en zijn we dus bíjna familie!), om sneller aan de beurt te komen. Iedereen staat om de deuren gegroepeerd, om te proberen als eerste geholpen te worden. Als het goed gaat, wordt daarna ergens in de herrie je naam afgeroepen, en mag je naar binnen. De artsen die we tot heden hebben meegemaakt lijken zeer deskundig, stellen goede vragen en zorgen voor adequate behandeling of doorverwijzing. En het verhaal dat je altijd een envelop over de tafel moet schuiven voor een goede behandeling hebben we nog niet één keer bewaarheid gezien. Wij en alle vrienden en bekenden hier, zowel buitenlanders als Grieken, zijn altijd goed behandeld zónder envelop met inhoud. Nog even de router installeren.
Nu nog even verder over onze dorpsdokterspost. Die leed een kwijnend bestaan; sinds januari kon de dokter namelijk geen recepten meer uitschrijven, dat moest via de computer en dus via internet. Dus kwam de dokter niet meer. Dit voorjaar is daar verandering in gekomen. Litsa en Yannis, import uit Athene, waren het zat dat hun dorp zo in het verdomhoekje zat. We hebben ook al maar eens in de twee weken kerk, omdat we een deelpope hebben, en nu ook geen dokter meer? De gemeente wilde wel meewerken, zorgde voor telefoon en elektriciteit, en Yannis is de post van binnen en buiten gaan schilderen. Gratis, omdat hij dat van belang vindt voor het dorp. Hij heeft er een waar kunstwerk van gemaakt! en klaar!
Toen ging de rest ook meedoen. Wij hebben een telefoontoestel en extra stopcontacten geïnstalleerd (de rest van het dorp is panisch voor elektriciteit), inkt gehaald voor de printer, en allerlei kleine dingetjes gekocht als een prullenbak, papier voor over de onderzoektafel, een ventilatortje en een vliegenmepper. Met z’n allen lieten we de kastjes opknappen door een timmerman en elke maandag maken we schoon. Mét fatsoenlijke wachtruimte
De nieuwe dokter was zeer onder de indruk. Het is een jonge, goed opgeleide arts, die hier vast in dienst is. Een grote verbetering. Zo komt ook Nistora met zijn 6 vaste inwoners op de kaart! Ygía! (gezondheid) Fred en Anna  (Fred en Anna organiseren wandelingen en fietstochten in de bergen van Griekenland onder de naam AnnaHiking.)
www.annahiking.nl info@annahiking.nl