Griekenland - De Griekse Gids
Twitter Griekse Gids    Youtube Griekse Gids    Instagram Griekse Gids    Facebook Griekse Gids    Pinterest Griekse Gids
 
 



  Griekenland weblog

Een interview met Rona Lichtenberg

Interview van de Griekse Gids met Rona Lichtenberg

Wie is Rona Lichtenberg?
Op die vraag zijn natuurlijk veel antwoorden mogelijk, want een mens heeft zoveel verschillende facetten. Maar ik zal me hier beperken tot een kleine opsomming. Ik ben geboren en getogen in Zeeland maar voel me het meeste thuis in Griekenland. Enkele steekwoorden: passioneel, enthousiast, positief, geinteresseerd in mensen, dol op dieren. Ik kan niet zonder boeken en schrijven hoort bij mijn leven. Verder zie ik graag een goede film. Het liefst woon ik in een rustige omgeving; de stad is alleen leuk voor even.

U bent geboren met een Griekse ziel, wat moeten wij ons daarbij voorstellen?
Als kind al ging mijn hart sneller kloppen als ik iets over Griekenland hoorde of las. Ik voelde een enorme drang om er naar toe te gaan. Een van de dingen die ik in mijn kindergebeden vroeg was bruine ogen omdat mijn lichtere ogen me in verwarring brachten, mijn uiterlijk paste gevoelsmatig niet bij mijn innerlijk. Ik droomde over Griekenland en 'zag' mezelf daar leven, die dromen hadden een heel andere lading dan een gewone droom, het voelde meer als een herinnering. Ik geloof in reincarnatie en denk dan ook dat ik meerdere levens daar gehad heb. Ik had sterk het gevoel dat ik per ongeluk op de 'verkeerde plaats' terecht was gekomen. Later begreep ik dat niets voor niets gebeurt en dat het goed was zo. Mijn taak was het om de weg terug te vinden.


Rona Lichtenberg

Wanneer ging u voor het eerst naar Griekenland en wat gebeurde er toen met u?
Pas toen ik voor het eerst alleen op vakantie ging want met mijn ouders ben ik nooit in Griekenland geweest. Ik was dus al drieëntwintig jaar toen ik eindelijk voet op Griekse bodem zette. Bovenaan de vliegtuigtrap haalde ik diep adem en met tranen van ontroering in mijn ogen liep ik de trap af. Ik moest me beheersen om niet door mijn knieën te zakken en de grond te kussen. Eindelijk was ik thuis, eindelijk. En voor het eerst voelde ik dat ik er bij hoorde. Op miraculeuze wijze leek mijn tong zich de taal te herinneren. Ik bedoel niet dat ik de taal sprak, maar dat mijn tong en lippen zich herinnerden hoe die klanken te vormen. Ook mijn mimiek leek zich automatisch aan te passen. Ik heb me de taal eigen gemaakt met alleen de Imbrechts zakwoordenboekjes tot mijn beschikking, al heb ik wel eens staan stampvoeten van frustratie omdat ik een woord zocht en het er niet instond of dat het iets heel anders bleek te betekenen dan het woordenboek aangaf. In Griekenland voelde ik voor het eerst hoe het was om je compleet te voelen, te merken dat alles stroomde en op zijn plaats viel. Het land versterkt me en vult aan wat ontbreekt. Ik heb het wel eens zo uitgelegd: een bos bloemen, ook al is het op zich een mooie bos, komt pas echt tot zijn recht als het met zorg in een passende vaas wordt geschikt. Pas dan is het meer dan die simpele bos, het is een arrangement geworden. Zo voel ik mij in Griekenland, ik kom tot mijn recht

Waar gaat u het liefst naar toe in Griekenland?
Eigenlijk maakt het me niet uit waar in Griekenland ik ben, al vind ik het prettiger op rustige plekjes dan in de steden. Maar dat is ook in Nederland zo, ik ben geen stadsmens. Ik ben heel vaak op Kreta geweest en zal daar nog vaak komen omdat mijn nonna (peetmoeder) daar woont. Daar heb ik altijd het oude huisje van opa Kostas tot mijn beschikking. Het noordelijk deel van Griekenland moet ik nog ontdekken, Chios staat ook nog op mijn lijst en ieder eiland heeft weer zijn eigen charme. Al moet ik bekennen dat ik met Ithaki een speciale band heb. De magie lijkt er voor het grijpen, de mythen zijn vervlochten met het dagelijks leven en wat is het er mooi en sprookjesachtig. Voor mij voelt ook Cyprus aan als Griekenland, al zijn een hoop Grieken dat niet met me eens.

Wanneer begon u met schrijven en waarom?
Op heel jonge leeftijd. Al rond mijn veertiende; zware gedichten. Ik weet nog goed de eerste keer dat een gedicht van mij werd voorgelezen op 'Candlelight' een radioprogramma dat laat op de avond werd uitgezonden. Door het opschrijven van de gevoelens en gedachten die behoorlijk overweldigend waren kreeg ik er meer grip op, werden bepaalde dingen me duidelijk(er).

Heeft u altijd over Griekenland geschreven of ook over andere onderwerpen?
Ik heb ook wel over andere onderwerpen geschreven en zal dat wellicht in de toekomst nog doen. Maar hoe dan ook wordt bijna alles wat ik schrijf (en ook wat ik doe) gekleurd door Griekenland. Een tijdlang heb ik in een schrijfgroep gezeten waar we iedere dag een woord of een onderwerp kregen waar we een verhaal van moesten maken. Het was bijna absurd hoe praktisch ieder woord of onderwerp bij mij uiteindelijk toch weer een 'Grieks' verhaal werd. Zozeer zelfs dat mijn medeschrijvers suggereerden een Griekse bundel te schijven.

Kunt u iets vertellen over uw boek  'De kleuren van mijn ziel'?
Het is een bundel met Griekse verhalen met een wat mystieke inslag. Als ik de stijl zou moeten omschrijven dan komt die het dichtst bij magisch-realisme. De verhalen zijn gevarieerd en zoals op de achterkant van het boek te lezen valt is er ondermeer sprake van een Nederlandse vrouw die bepaalde woorden niet wil horen en een dorp dat gebukt gaat onder een donker geheim. Een eeuwenoud lied draagt een lotsbestemming in zich, een herder vindt zijn geluk in de eenzaamheid van de bergen en kleurrijke zigeuners die hun stempel op een kleine gemeenschap drukken. En dan zijn er ook nog de verhalen over een legende die zich op magische wijze lijkt te verstrengelen met het heden en die over de terugkeer van een moedige strijdster. Verder wil ik nog graag vertellen dat ik ontzettend blij met de omslag van het boek. Omdat de verhalen magisch-realistisch zijn wilde ik graag een omslag dat daar bij aansluit. Aangezien uitgeverij Parelz voor haar boeken altijd een kunstwerk gebruikt en ik heel graag een Griekse schilder wilde heb ik lang moeten zoeken. Op een moment had ik wel een aantal werken gevonden die in aanmerking kwamen maar het toch net niet waren. Totdat ik het schilderij van Iannis Nikou voor het eerst zag, het ontroerde me zo dat de tranen in mijn ogen stonden en ik daardoor heel zeker wist dat ik dit schilderij wilde, dat moest! Tot mijn grote geluk vond ik in Iannis Nikou en zijn vrouw ontzettend aardige en behulpzame mensen die direct bereid waren om het mij ter beschikking te stellen voor de omslag. Iannis Nikou maakt echt prachtige schilderijen www.iannisnikou.gr. 'Atlantides' en mijn verhalen vormen een volmaakte symbiose. Ik ben hier dan ook heel gelukkig mee en Iannis zeer dankbaar dat zijn prachtige werk de omslag van mijn boek mag sieren.

Lijkt u op een van de personen in uw boek? De persoon van Irene/Eleni in het titelverhaal staat het dichtste bij mij. Al moeten de lezers niet denken dat dit '“dus- een volledig autobiografisch verhaal is. Ik ben en blijf een schrijver en gebruik zowel eigen ervaringen als fantasie en ik ervaar ook dat de personages een eigen leven gaan leiden en hun eigen 'eisen' stellen aan wat hen overkomt en aan wat ze willen zeggen.

Waarom zou elke Griekenland-liefhebber uw boek moeten lezen?
Iedere Griekenland-liefhebber zal er van genieten omdat de liefde voor het land voelbaar is in ieder verhaal en omdat het een intiem kijkje biedt op het dagelijkse Griekse leven waarin zoveel zaken spelen die anders zijn dan hier. De religie die er een onlosmakelijk onderdeel van is en tradities die nog steeds in ere worden gehouden. Ik hoop ook dat lezers van het boek op een andere manier naar het land leren kijken. Dat ook zij de magie van Griekenland zullen zien doordat ze net iets anders of net iets verder kijken dan dat wat het zo op het eerste gezicht lijkt te zijn.

Welk verhaal uit uw boek vindt u zelf het best?
Natuurlijk sta ik achter alle verhalen anders zou ik ze niet de wereld insturen. Ieder verhaal heeft zijn eigen sfeer. Sommige verhalen waren echt leuk om te schrijven. Bijvoorbeeld Paparona dat o.a. over zigeuners gaat maar ook over verwachtingen, blinde liefde en de grote kloof die er kan zijn tussen culturen en de gevolgen die dat kan hebben. Voor de inside informatie heb ik een zigeuner het hemd van het lijf gevraagd en ik kon in dat verhaal helemaal los gaan met kleurrijke details. Het was ook prettig om eens een niet zo aardig iemand te beschrijven. Andere verhalen, zoals 'Gevreesde woorden', ontroeren mij nog steeds. Als ik het na een tijd weer lees staan er toch weer tranen in mijn ogen. Een aparte ervaring bij je eigen verhaal.  Tijdens het beantwoorden van deze vraag realiseer ik me dat over ieder verhaal een heleboel te vertellen valt. Elk is weer op een andere manier ontstaan, gegroeid en geschreven. Er is niet een verhaal het beste, ze zijn allemaal de moeite waard om te lezen.

Hebt u getwijfeld over een van de verhalen?
Nee, ik heb over geen van de verhalen getwijfeld. Wel is het zo dat sommige van de verhalen bijna vanzelf op papier verschenen, alsof ze al kant en klaar in mijn hoofd zaten en er alleen op wachtten om geschreven te worden. Voor een paar was dat anders en ben ik aan het stoeien geweest met de vorm, in een enkel geval was het zelfs een worsteling. Maar zonder uitzondering ben ik tevreden met het uiteindelijke resultaat.


Heeft u al reacties van lezers ontvangen?
Ja, al een behoorlijk aantal en allemaal even enthousiast. Waar ik erg blij mee ben is dat het er op lijkt dat mensen voelen dat ik dit boek echt vanuit mijn ziel heb geschreven. Daar hoopte ik op en daarin ben ik niet teleurgesteld, daardoor voelt het voor mij alsof ik mijn doel bereikt heb. Mensen herkennen mijn grote liefde voor Griekenland en bedanken me dat ik dat met ze wilde delen. Wat ik heel fijn vind is dat een aantal mensen die Griekenland goed kennen, er soms zelfs wonen, me complimenteren met het realistische beeld dat ik schets van het (soms harde) leven daar, ze herkennen er veel in. En ook een hele leuke: een aantal mensen had zich op leesrantsoen gezet om het boek niet te snel uit te hebben. De grootste klacht die ik tot nu toe heb gekregen is dat men wilde dat sommige verhalen langer waren omdat ze over de personages wilden blijven lezen.

Was het moeilijk om in Nederland een uitgever te vinden? Nee, want uitgeverij Parelz kende mijn werk al van de verhalen die bij deze uitgever verschenen zijn. Deze Griekse verhalenbundel was dus eigenlijk een logisch vervolg en '™De kleuren van mijn ziel'™ is verschenen in de Parelz Exclusief-reeks. Parelz werkt op een bijzondere manier, namelijk dat de klant een boek naar eigen smaak kan samenstellen. Het leuke is dat je veel zelf kan bepalen: allereerst maak je een keuze uit de tientallen verhalen van meer dan dertig verschillende auteurs tot er genoeg zijn om een boek te vullen. Verder is er keuze uit diverse omslagen (uit werk van kunstenaars). Maar ook de titel, eventueel een subtitel of een opdracht (leuk als cadeautje), kan zelf gekozen worden.  Een uniek concept voor Nederland!

Wat is uw favoriete boek en/of schrijver?
Eigenlijk heb ik niet een favoriet boek of een favoriete schrijver. Vaak heb ik het gevoel dat een boek zich aanbiedt om gelezen te worden. Sommige boeken staan al jaren in de kast voordat ik ze lees. Maar er zijn wel schrijvers die ik altijd graag lees, zoals Amuldena Grandes, een Spaanse schrijfster of de Noorse Herbjorg Wassmo. Het Boek Dina was het eerste boek van de laatste en het is vooral haar metaforische stijl die me erg aanspreekt. Ik zoek nog steeds op tweedehandsmarkten naar een aantal boeken van Nikos Kazantzakis wiens werk me erg raakt. Graag zou ik meer lezen van Zyranna Zateli (auteur van o.a. 'En op het uur van de wolf komen zij terug). De Eleni-boeken van Nicholas Gage zou iedere Griekenlandliefhebber moeten lezen en in 'De Magiër' van wijlen John Fowles vond ik een liefde voor Griekenland die erg op die van mijzelf lijkt, ik heb daarover nog met hem gecorrespondeerd. Van boeken die (gedeeltelijk) in Griekenland spelen zijn 'Honderd deuren' van Maria Stahlie, 'De ingewijden' van Hella S. Haasse en 'Verborgen verleden' van Anne Michaels echte aanraders. 

Wat zijn uw plannen of wensen voor de nabije toekomst?
Natuurlijk hoop ik dat 'De kleuren van mijn ziel' heel veel lezers zal bereiken. Ik merk dat het in 'Griekse sferen' hartelijk omarmd wordt en dat had ik ook wel verwacht. Het zou mooi zijn als ook buiten die sfeer mensen het boek ontdekken en daardoor misschien op de idee komen om ook maar eens naar Griekenland te gaan. Want dit boek is voor mij ook een manier om iets terug te doen voor het land dat mij al zoveel gegeven heeft. Verder is het mijn allergrootste wens dat het boek in het Grieks vertaald zal worden. Ik denk dat ik helemaal uit mijn dak zou gaan van blijdschap en opwinding als ik mijn boek in Griekse boekhandels zou zien liggen. Alsof ik dan weer een (flink) stukje dichterbij zou zijn; 'Grieks' bestaansrecht zou hebben. En ik ben er van overtuigd dat de Grieken het met veel plezier zullen lezen omdat zij heel graag over het eigen land lezen. Het zal zeker meerwaarde hebben dat het geschreven is door een Nederlandse met een Griekse ziel. Momenteel ben ik natuurlijk druk met alles rondom dit boek maar ik kan bijna niet wachten om weer te gaan schrijven. Het meeste geniet ik van het creëerproces, dan leef ik een tijdlang met de personages en is het huis bezaaid met briefjes en kattebelletjes vol ideeën. Heerlijk! Er komen zeker nog meer boeken. Op dit moment weet ik nog niet of het volgende boek weer een verhalenbundel gaat worden of een roman maar dat het 'Grieks' zal zijn, zoveel is wel zeker.

De kleuren van mijn ziel

Auteur(s): Rona Lichtenberg ISBN: 9789491074042 De kleuren van mijn ziel van Rona Lichtenberg is op 15 december 2010 verschenen.
Dit boek telt 296 pagina's en kost 19,95. ISBN/EAN:9789491074042 


© De Griekse Gids 2000-2024