Spectaculaire geologische vondsten op Lesbos

Tekst: Joanna Peereboom
Foto’s: Ed Peereboom

Het befaamde Versteende Woud, een uniek natuurverschijnsel op Lesbos, komt dankzij wegwerkzaamheden steeds meer aan de oppervlakte.

Sígri: ‘where the road ends’

Dat merken we als we van onze verblijfplaats Polichnítos, in het zuidwesten van het eiland, verhuizen naar Sígri, het meest westelijk gelegen dorp van Lesbos, ‘where the road ends’, volgens de Engelse schrijver Roy Lawrance.

De tocht erheen neemt uren in beslag: eerst langs de zuidkant van de Baai van Kalloní, dan via de noordkant naar het centrum van het eiland, en vandaar in een eindeloze reeks van haarspeldbochten omhoog langs de voormalige Turkse nederzettingen Fília en Skalochóri en de fraaie dorpen Vatoúsa en Ándissa.

Hoe dichter we ons einddoel naderen, des te spectaculairder de veranderingen in het landschap: loof– en naaldbomen maken plaats voor maquis en frygana, grillige rotsformaties en dode vulkanen doemen voor ons op.

blootgelegd met kango’s

Hier begint het Versteende Woud, het 'Pompeï van Lesbos', een streek die 20 miljoen jaar geleden tijdens een vulkaanuitbarsting door een dikke laag pyroclastisch materiaal werd bedekt. De soms wel honderd meter hoge mammoetbomen die er toen stonden bleven op hun plaats, veranderden onder de afgesloten massa in opaal en kwamen in de loop der eeuwen versteend weer aan de oppervlakte. Alle kenmerken, zoals houtstructuur, jaarringen en wortelstelsels, bleven daarbij intact.
Een uniek fenomeen: in 2012 verklaarde de UNESCO het hele eiland dan ook tot ‘beschermd gebied van uitzonderlijk geologisch belang’; sinds begin dit jaar is het Versteende Woud, als eerste Griekse natuurgebied, bovendien officieel kandidaat voor opname in de UNESCO-Werelderfgoedlijst.

ingepakt in gips

Voorbij Ándissa stuiten we op gigantische wegwerkzaamheden: de route naar Sígri wordt verbreed, een door milieu-activisten bekritiseerd Herculeswerk dat het afgelopen jaar veel vertraging opliep door de talloze geologische vondsten die tijdens het weghakken van de rotswanden tevoorschijn kwamen.

bomen van opaal

We stoppen bij de plek waar acht mannen met kango's een Sequoia bevrijden en rijden dan verder langs een kilometerslange monumentale muur waar regelmatig versteende bomen uitsteken. Een spectaculair gezicht!
De meeste zijn ter bescherming zorgvuldig in een laag gips verpakt, de grootste zijn verheven tot monument, met een stenen trap en een picknickhuisje ernaast.

Zo verandert de route van Ándissa naar Sígri langzaamaan in een kilometerslang openluchtmuseum en blijken verbeteringen voor de toekomst en inzicht in het verleden op natuurlijke wijze samen te gaan!

Film: https://m.youtube.com/watch?v=q6BeoMjR_Zo